Sinds 1763 is Cafe´ Maritime de naam van het sashuis langs het kanaal Leuven-Dijle, toen al cafe´-restaurant. Het is het enige 18e eeuwse sashuis langs de vaart dat bewaard is gebleven samen met dat van het Zennegat.
Dit beschermd monument in classicistische stijl dateert uit de periode van prins Karel van Lotharingen, de Oostenrijkse Gouverneur-generaal van de Nederlanden. Hij deed op 9 februari 1750 de eerste spadesteek voor “de vaart”. Dit gebeurde met een zilveren spade, waarna een 500-tal arbeiders het 30 kilometer lange kanaal in 2 jaar voltooiden.
Op 21 december 1752 werd het met water gevuld. Het vrij grote verval van het water werd opgevangen door 3 sluizen: Kampenhout, Mechelen en 1 aan het Zennegat. Na een aantal dijk- en sluisbreuken moest met de taak van de sluis van Mechelen overnemen door 3 nieuwe sluizen te bouwen: Boortmeerbeek, Battel en Tildonk die in 1763 klaar waren.
De sluis in Tildonk is van het type “buiksas”, zo genoemd naar de halfronde uitsparingen in de wanden. De muren van de 18e eeuwse sluis zijn nog praktisch overal volledig authentiek. Het is een dubbele schutsluis met 2 opeenvolgende kolken van het buiktype, waarvan de tussendeuren werden weggehaald (lange schepen). De bediening gebeurde vroeger d.m.v. kaapstanders, numetlieren. Samen met de sluis werd ook de sluiswachterswoning gebouwd, niet alleen bedoeld als woning maar ook als cafe´, restaurant en hotel.
In de mooie gewelfde kelders konden de trekpaarden uitrusten. Schippers en vissers konden er terecht voor een natje en een droogje. Bewoners uit de buurt kwamen er hun voorraad mosselen afhalen, die per paardenschuit vanuit het Zennegat via Mechelen werden aangevoerd.
Na een halve eeuw “droog” te staan langs het water werd deze herberg door Brouwerij Palm gerestaureerd en heropend tijdens de zomer van het millenniumjaar 2000. De monumentale houten trap en een prachtige plavuizen vloer zijn de eerste blikvangers, spoedig gevolgd door de voorsteven van wijlende “Balboa” die als bar dienst doet.
De inhuldiging van dit historisch geklasseerd monument gebeurde op 29 mei 2000 door Steve Stevaert, toenmalig vicepresident van de Vlaamse regering en voogdijminister van de NV Zeekanaal.
